نورسنجی در دوربین های دیجیتال از جمله قابلیت هایی است که کمک می کند همه اجزای سوژه به خوبی نمایش داده شوند. نورسنجی به فرآیندی می گویند که طی آن دستگاه میزان نور منعکس شده در یک صحنه را می سنجد. سپس با توجه به آن میزان روشنایی مورد نیاز را محاسبه می کند.
در دوربین های امروزی حالت های مختلفی از نورسنجی وجود دارد. شما باید با توجه به سوژه مورد نظر و سبک عکاسی خود یکی از آن ها را برگزینید. در این مقاله انواع روش های نورسنجی را آموزش خواهیم داد تا حتی در شرایط نوری دشوار هم تصاویری با کیفیتی ثبت کنید.
مفهوم نورسنجی در دوربین های دیجیتال چیست؟
زمانی که نور به یک سوژه می تابد، تصویر آن شامل سایه ها، تن های میانی و هایلایت ها است. حال برای ثبت یک عکس با کیفیت نوردهی باید به گونه ای انجام شود که بخش سایه ها از قسمت هایلایت بیشتر نباشد. در چنین شرایطی است که نقش نورسنجی در دوربین های دیجیتال پررنگ می شود.
نورسنجی یا Exposure Metering تشخیص سرعت شاتر، مقدار حساسیت سنسور و همچنین دیافراگم بر اساس حجم نور ورودی به دوربین است. در گذشته دوربین ها مانند امروز مجهز به قابلیت نورسنج نبودند. به همین دلیل عکاسان به ناچار برای تامین روشنایی مناسب به سراغ نورسنج های دستی می رفتند.
اما در عصر حاضر برای دوربین های DSLR قابلیت نورسنجی خودکار در نظر گرفته شده است. بنابراین دستگاه می تواند به صورت کاملاً اتوماتیک حجم روشنایی منعکس شده را ارزیابی کرده و متناسب با آن نوردهی مطلوب را مشخص سازد.
این مطلب جذاب را از دست ندهید : چگونه نویز تصاویر را کاهش دهیم ؟
حالات مختلف نورسنجی
دوربین های دیجیتال چهار حالت مختلف را برای Exposure Metering ارائه می دهند که عبارتند از:
- نقطه ای یا Spot Metering
- میانه یا Center-weighted Metering
- موضعی یا partial metering
- ماتریسی یا Matrix Metering در دوربین های نیکون و Evaluative Metering در دوربین های کانن
در ادامه انواع حالات نورسنجی در دوربین های دیجیتال را شرح خواهیم داد.
برای کسب اطلاعات بیشتر این مقاله را بخوانید : علت و راهکارهای رفع مشکل قارچ گرفتن لنز دوربین
نورسنجی نقطه ای
نورسنجی نقطه ای برای عکاسی از سوژه های کوچک که تنها ناحیه کوچکی از تصویر را در بر می گیرند، به کار می رود. این نوع نورسنجی شدت نور را در بخش مرکزی منظره یاب و تنها در یک محدوده دایره ای کوچک محاسبه می کند. بنابراین می توانید ضمن در نظر گرفتن روشنایی محیط، سایر فاکتورها را جهت دستیابی به بهترین نور برای سوژه اصلی تنظیم کنید. کارشناسان نمایندگی کانن معتقدند نورسنجی نقطه ای برای عکاسی از مناظر برفی و همچنین صحنه هایی با کنتراست بالا بهترین انتخاب است.
نورسنجی میانه
نورسنجی میانه بخش زیادی از کادر را از لحاظ میزان روشنایی ارزیابی می کند. اما در نهایت تمرکز خود را بر بخش مرکزی تصویر قرار می دهد. این نوع نورسنجی در دوربین های دیجیتال هنگامی کاربرد دارد که بخواهید از یک پرتره در فاصله نزدیک عکس بگیرید. حالت میانه همچنین برای عکاسی ماکرو گزینه مناسبی به شمار می رود.
نورسنجی موضعی
در این حالت شدت نور در یک محدوده گسترده سنجیده می شود. به طوری که حجم نور با ارزیابی حدود ۸ تا 13 درصد تصویر محاسبه می گردد.
نورسنجی ماتریسی
و اما آخرین نوع نورسنجی حالت پیش فرض دوربین های DSLR است که تحت عنوان ماتریسی نامیده می شود. اگر دوربین عکاسی را روی این حالت تنظیم کنید، کادر مورد نظر به بخش های مجزا تقسیم می گردد. سپس نور هر بخش به طور جداگانه توسط دستگاه ارزیابی خواهد شد.
فاکتور مهم در Exposure Metering نوع ماتریسی انتخاب نقطه فوکوس است. یعنی دوربین سیگنال های لازم را از هر کدام از بخش های تصویر می گیرد. بعد از آن نقطه ای را که به عنوان فوکوس برگزیده شده، مهم تر از سایر بخش ها تلقی می کند.
متغیرهای این حالت نورسنجی در دوربین های دیجیتال با توجه به برند دستگاه شما متفاوت خواهد بود. برای مثال در دوربین های کانن اطلاعات عکس مورد نظر با پایگاه داده ای مربوط به تصاویر دیگر مقایسه می شود. در نهایت هم دستگاه محاسبات نوردهی را انجام می دهد. در صورتی که بخواهید با فلاش عکاسی کنید یا برای تصویربرداری از صحنه هایی با نور یکنواخت، نورسنجی ماتریسی توصیه می شود.
چگونه حالت نورسنجی دوربین خود را تغییر دهید؟
بیشتر دوربین های موجود در بازار مجهز به یک دکمه اختصاصی هستند که از طریق آن می توانید تنظیمات مربوط به نورسنجی را اعمال کنید. در بعضی مدل ها نیز با مراجعه به منوی عکس برداری انتخاب قابلیت Exposure Metering امکان پذیر خواهد بود. به عنوان مثال در دوربین های Canon R تنها با فشردن دکمه Q حالت مورد نظر برگزیده می شود. در صورتی که تنظیمات مربوط به نورسنجی در دوربین های دیجیتال نیکون Z را می توانید در منوی عکسبرداری بیابید.
نحوه دسترسی به قابلیت Exposure Metering نه تنها از برندی به برند دیگر متفاوت است، بلکه در مدل های مختلف نیز فرق می کند. مثلا در دوربین Nikon D5500 جهت دسترسی به ویژگی نورسنجی کافی است دکمه Info را بفشارید. در حالی که در مدل Nikon D5، باید روی دکمه ای بزنید که در قسمت سمت چپ و بالای صفحه وجود دارد.
برای لغو نورسنجی چه کنید؟
نورسنجی این امکان را در اختیار شما قرار می دهد که به سرعت و سهولت روشنایی مورد نظر خود را در تصویر اعمال کنید. البته گاهی اوقات استفاده از این قابلیت چالش برانگیز می شود؛ برای مثال ممکن است میزان نور از حد انتظار شما بیشتر باشد. در چنین شرایطی برای دستیابی به کیفیت مناسب می توانید روشنایی را کمتر کنید. همچنین اگر صحنه بیش از حد تاریک به نظر می رسد، امکان روشن کردن نورسنجی وجود دارد.
خوشبختانه دوربین ها مجهز به قابلیتی تحت عنوان جبران نوردهی هستند. برای دسترسی به این ویژگی لازم است دکمه ای که روی آن علامت ± دیده می شود را بفشارید. در برخی از مدل ها نیز تنها با چرخاندن یک صفحه می توانید به راحتی حالت جبران نوردهی را تغییر دهید. بهتر است از قابلیت نورسنجی در دوربین های دیجیتال به عنوان یک نقطه شروع خوب بهره ببرید. سپس ویژگی جبران نوردهی را برای تنظیم دقیق تر مورد استفاده قرار دهید تا نهایتا نتیجه مطلوب حاصل شود.
